Η λέξη σκάκι προέρχεται από την ιταλική scacco η οποιά τελικά προέρχεται από τα περσικά (βλέπε σαχ και σάχης).
Η ιστορία του παιγνιδιού αυτού χάνεται στα βάθη των αιώνων. Παιχνίδια σχετιζόμενα με το σκάκι παίζονταν ήδη από την μακρινή αρχαιότητα, στην περιοχή από την Ελλάδα και την Αίγυπτο ως και την Κίνα. Όλες οι χώρες που βρίσκονται σε αυτήν την περιοχή διεκδικούν την καταγωγή του παιχνιδιού. Ένα τέτοιο παιχνίδι είχε φτάσει και στους Κέλτες ήδη πριν την Ρωμαϊκή κατάκτηση.
Παρά ταύτα δεν έχει μέχρι σήμερα καθορισθεί ούτε ο εφευρέτης του, ούτε ο χρόνος της εμφάνισής του. Πολλές, περισσότερο θεωρίες, έχουν αναπτυχθεί ως προς τη αρχική μορφή του που παιζόταν στις Ινδίες πριν περίπου 15 - 20 αιώνες, δηλαδή γύρω στην ελληνιστική περίοδο. Τότε το παιγνίδι αυτό φέρονταν με την ονομασία τσατουράγκα που σημαίνει τετραπλή σύνθεση, δηλαδή παιγνίδι με τα τέσσερα όπλα των αρχαίων Ινδών: τους ελέφαντες, το ιππικό, τα άρματα και το πεζικό, που παίζονταν από τέσσερα άτομα και όχι από δύο, κατέχοντας καθένας παίκτης από μία γωνία της σκακιέρας.
Απ΄ όλες όμως τις διάφορες θεωρίες που έχουν αναπτυχθεί επικρατέστερη εκδοχή είναι ότι το σκάκι τελικά προήλθε από την Ινδία και συγκεκριμένα εφευρέτης του είναι ο βραχμάνος Σίσσα σε εποχή όμως απροσδιόριστη. Τούτο βασίζεται κυρίως στην σπουδαία εκείνη παράδοση με τον διπλασιασμό των σπόρων.
Σύμφωνα με την παράδοση αυτή, όταν κάποτε ο ηγεμόνας της περιοχής που ζούσε ο βραχμάνος Σίσσα κάλεσε αυτόν, για να επιδείξει το παιγνίδι που είχε εφεύρει, τόσο πολύ γοητεύτηκε απ΄ αυτό, που ρώτησε τον Σίσσα τι θα ήθελε ως ανταμοιβή. Τότε ο σοφός εκείνος ζήτησε τόσους κόκκους σιτάρι, όσους θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν στα 64 τετράγωνα της σκακιέρας, βάζοντας στο πρώτο ένα κόκκο, στο δεύτερο δύο, στο τρίτο τέσσερις, στο τέταρτο οκτώ κ.λπ, διπλασιάζοντας έτσι κάθε φορά στο επόμενο τετράγωνο.
Ο ηγεμόνας, κρίνοντας το αίτημα ασήμαντο τον ξαναρώτησε για κάτι σοβαρότερο. Στην επιμονή όμως του Σίσα ο ηγεμόνας διέταξε ν΄ αδειάσουν μια φορτωσιά καμήλας σιτάρι δίπλα του. Η έκπληξή του όμως υπήρξε μεγάλη, όταν ο θησαυροφύλακάς του και προϊστάμενος των αποθηκών του ανέφερε ότι όχι μόνο το σιτάρι της ηγεμονίας, αλλά και όλων των γύρω ηγεμονιών να συγκεντρωθεί δεν φθάνει να ικανοποιήσει το αίτημα του Σίσσα.
Πράγματι το σιτάρι που χρειάζονταν ανέρχονταν σε 18.446.744.073.709.551.615 κόκκους, που αυτοί εκπεφρασμένοι σε βάρος, έχοντας υπόψη το βάρος ενός κόκκου ίσο με 0, 053 γραμμάρια, ισοδυναμούσαν στη τεράστια ποσότητα των 977.677.436.907 τόνων!
Το σκάκι είχε ήδη αποκτήσει την τελική σύγχρονή του μορφή στην δυτική Ευρώπη τον 15ο αιώνα. Οι μεταβολές των κανόνων τους τελευταίους πέντε αιώνες έχουν γενικά να κάνουν με την διαιτησία των αγώνων και όχι με το ίδιο το παιχνίδι.
Πολύ αρχαιότερα στο Βυζάντιο παιζόταν μια παραλλαγή του παιχνιδιού, το γνωστό ζατρίκιον. Το παιχνίδι αυτό πιθανότατα ήρθε κατευθείαν από τους Πέρσες. Μάλιστα η λέξη ζατρίκιον ετυμολογείται από την αρχαία περσικη shatranj που σημαίνει "βασιλικό παιχνίδι" (αυτό λογικά ερμηνεύεται από τον ιδιαίτερο ρόλο του βασιλιά στο παιχνίδι και όχι "επειδή παιζόταν από βασιλιάδες").
Παρόλο που το ζατρίκιο είναι πολύ αρχαιότερο από το σκάκι στην υπόλοιπη Ευρώπη, δεν είναι ο άμεσος πρόγονος του σύγχρονου σκακιού. Ο άμεσος πρόγονος του σκακιού ήρθε στην δυτική Ευρώπη από τους Άραβες. Οι Άραβες με την σειρά τους είχαν πάρει το παιχνίδι επίσης από τους Πέρσες.
Παλιότερα πολύ δημοφιλής ήταν η θεωρία ότι το σκάκι γενικά κατάγεται από ένα ινδικό παιχνίδι, το τσατούραγκα (chaturanga) περίπου το 600 μ.Χ., αλλά οι αποδείξεις θεωρούνται πια αδύναμες. Ακόμα και έτσι η Ινδία είναι πολύ δημοφιλής υπόθεση για την καταγωγή του σκακιού.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι από το αραβικό σκάκι οι κινήσεις του ίππου, του πύργου, του βασιλιά και σε μεγάλο βαθμό των πιονιών παραμένουν αναλλοίωτες. Οι Άραβες κατασκεύαζαν επίσης και σκακιστικά προβλήματα. Κάποια, χάρις στην παραπάνω ομοιότητα, διατηρούν αναλλοίωτη την λειτουργικότητά τους, Οι βασικές μεταβολές που υπέστη το σκάκι είναι η κίνηση της βασίλισσας (η οποία στο σύγχρονο σκάκι έγινε πανίσχυρη), η κίνηση του αξιωματικού, η δυνατότητα των πιονιών να κινηθούν κατά δύο τετράγωνα στην πρώτη τους κίνηση, καθώς και το ροκέ.
Ο πύργος αρχικά συμβόλιζε τα άρματα, αλλά με κάποιον τρόπο φαίνεται να συνδέθηκε και με τους πολιορκητικούς πύργους.[βικιπαίδεια]
Η εκπαιδευτική αξία του σκακιού έχει επίσημη αναγνώριση σε αρκετές χώρες .Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το σκάκι έχει εισαχθεί στα σχολεία με διάφορες οργανωτικές δομές .Στην Γερμανία σήμερα το σκάκι διδάσκεται σε 4000 δημόσια σχολεία.Επίσης υπάρχει μια σχολική σκακιστική υποδομή και στα 16 ομόσπονδα κρατίδια ,που κατευθύνονται από ειδικό κεντρικό όργανο για το σχολικό σκάκι .Διοργανώνουν σχολικούς αγώνες ,σεμινάρια εκπαιδευτών κ.α,Το 1996 σε διασχολικούς αγώνες συμμετείχαν 3.324 σχολικές ομάδες .Στην Αγγλία υπάρχει ειδικός φορέας για το σκάκι στην βασική εκπαίδευση (EPSCA),καθώς και ειδικός εθνικός φορέας για το νεανικό σκάκι (NYCA).Από τους φορείς αυτούς διοργανώνονται ατομικοί και διασχολικοί αγώνες.Στις χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης (ιδιαίτερα στην τ. Σοβιετική Ένωση) έγινε μεγάλη προσπάθεια για την προώθηση του σκακιού στα σχολεία με καταπληκτικά αποτελέσματα .Αντίστοιχα προγράμματα γίνονται στην Νότια Αμερική και συγκεκριμένα στην Βραζιλία ,στην Αργεντινή και στο Μεξικό.Βεβαίως σε όλες τις χώρες που προαναφέρθηκαν κυρίαρχη είναι η συμβολή των οικείων ομοσπονδιών
Στην χώρα μας το σκάκι έχει ευρύτατη διάδοση στα σχολεία ( αν και εκτός ημερησίου προγράμματος) με πρωτοβουλία αθλητικών σωματείων της ΕΣΟ και Συλλόγων Γονέων .Επίσης σε αρκετούς δήμους της χώρας με πρωτοβουλία των φορέων αυτοδιοίκησης οργανώνονται προγράμματα για το σχολικό σκάκι.
Το σκάκι είναι μια συνεχής διαδικασία κρίσης και δημιουργικής σκέψης που απαιτεί ιδιαίτερη αυτοσυγκέντρωση
Στο σκάκι απαιτείται η κατάστρωση συγκεκριμένου σχεδίου για την νίκη, άρα ο αγωνιζόμενος εμπεδώνει τις έννοιες του προγραμματισμού και της στοχοθέτησης των στόχων
Η ένταξη του αθλητή στο συλλογικό επίπεδο προωθεί την ωρίμανση του χαρακτήρα και προετοιμάζει την σωστή κοινωνική ένταξη
Το παιδί διαμέσου του σκακιού παίρνει αποφάσεις σε διαρκώς μεταβαλλόμενες καταστάσεις κάτι που καταπολεμά την αναποφασιστικότητα και ενισχύει την αποτελεσματικότητα του
Το σκάκι ενθαρρύνει την συνεχή μελέτη και οργανωμένη προετοιμασία με ταυτόχρονη αποφυγή των όποιων ''εύκολων λύσεων''
Το σκάκι προωθεί την αναβάθμιση του μορφωτικού δυναμικού του μαθητή ,ερεθίζοντας διαρκώς την συνδυαστική σκέψη ,αυξάνοντας ταυτόχρονα την κριτική του ικανότητα και ειδικότερα την αυτοκριτική.πηγή
M'αρέσει το σκάκι....Μη νομίσεις βέβαια ότι είμαι σπουδαία παίχτης.....χαχαχα Η αδελφή μου με κερδίζει πάντα!!!!!!!!!!!!!!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες!!!!
Καλό βράδυ
Καλησπέρα Άννα κι εμένα μου αρέσει παρότι δε παίζω συχνά!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚακώς βέβαια γιατί είδες πόσο ωφέλιμο είναι;;
Καλό σου βράδυ
Καλησπέρα! Καταπληκτικό άρθρο οφείλω να πω. Μου αρέσει πολύ το σκάκι αλλά δυστυχώς έχω πολύ καιρό να παίξω διότι δεν βρίσκω αντίπαλο. Θα μπορούσα να παίξω μέσω ίντερνετ με κάποιον αλλά το καλύτερο είναι τον αντίπαλό σου να τον έχεις απέναντι σου και να παρατηρείς τις αντιδράσεις του. Μπράβο για μια ακόμη φορά για το αναλυτικότατο άρθρο σου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα Σάββα σ' ευχαριστώ πολύ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕίναι όντως καλύτερο να έχεις τον αντίπαλο απέναντί σου! Για να μη βρίσκεις αντίπαλο θα πει ότι μάλλον σε αποφεύγουν γιατί χάνουν!
Αυτό είναι πολύ καλό! Εύχομαι να βρεις κάποιον αντάξιο και να απολαύσεις παρτίδες!
Καλό βράδυ