Οι συναντήσεις με τους φίλους, είναι τόσο συνηθισμένες, ειδικά το καλοκαίρι. Ένας καφές ή μια μπύρα, ακόμα κι ένα ουζάκι με ψιλομεζέδες, κοντά σε θάλασσα, πάντα φτιάχνει την διάθεση, και δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για συζητήσεις όπως η παρακάτω.
Μου αρέσει πολλές φορές να παίζω, θέτοντας ερωτήσεις, χρησιμοποιώντας απίθανα δεδομένα.
Όπως ας πούμε.....
''Άν είχε ο καθένας μας τη δυνατότητα, να αποκτήσει μια κρυστάλλινη σφαίρα, στην οποία μπορεί να δει τον εαυτό του, όχι εξωτερικά αλλά εσωτερικά, τον χαρακτήρα του δηλαδή, τις συνήθειες του και τα χούγια του και να μάθει με βεβαιότητα το ποιος είναι, κάθε φορά που κάνει κάτι, ή σκέφτεται με κάποιο τρόπο για κάτι, πόσοι λέτε θα ήθελαν να αποκτήσουν αυτή τη σφαίρα?''
Η πρώτη ερώτηση που μου έγινε, ήταν ''πόσο θα κόστιζε για να την αποκτήσουμε;'' και απάντησα ότι είναι δωρεάν μια και υποτίθεται ότι θα εκτελούσε ''έργο''.
Ένας άλλος φίλος ρώτησε: ''μα καλά δεν ξέρουμε τον εαυτό μας;''
Σίγουρα κάποιοι που διαθέτουν το χάρισμα της αυτογνωσίας θα τον ξέρουν ως ένα σημείο.
Πιστεύω όμως ότι υπάρχει ένα τεράστιο ποσοστό από εμάς, που δεν τον ξέρουμε και που νομίζουμε πως γνωρίζουμε τον εαυτό μας απόλυτα.
Είναι πιθανό αν όχι σίγουρο, πως όλοι σχεδόν έχουμε και κάποιον γνωστό ή φίλο ή συγγενή ή ακόμα και γείτονα, στο μυαλό μας, διαβάζοντας την παραπάνω φράση.
Πόσες φορές έχει κρίνει τον εαυτό του κάποιος σαν τρίτος; Ή έστω να το έχει προσπαθήσει;
Με πόση σιγουριά μπορούμε να εξηγήσουμε τις επιλογές μας, και αυτή η εξήγηση να είναι αληθινή;
Πόσο συχνά μπορούμε να στηρίξουμε με επιχειρήματα, το γιατί μας αρέσει το Α κι όχι το Β;
Πόσες φορές αυτό που κάνουμε, ξέρουμε ότι γίνεται από δική μας επιθυμία και δική μας βούληση, και δεν μας έχει υποβληθεί από κάποιον άλλον; Ή πόσες φορές για να καλύψουμε τα δικά μας μειονεκτήματα χρησιμοποιούμε σαν κάλυψη κάποιον άλλον;
Ή πάλι τι θα γινόταν αν βλέπαμε ολοκάθαρα, τον χαρακτηρισμό για τον εαυτό μας, όταν βλέπουμε τον άλλον σαν συμφέρον, ή του χαμογελάμε γιατί αποβλέπουμε σε μελλοντικό όφελος;
Και πόσο συχνά αναγνωρίζουμε στον εαυτό μας, ότι η εξήγηση που δίνουμε για κάποια πράξη μας, είναι η πραγματική κι όχι απλή δικαιολογία;
Γνωρίζω άτομο στη δουλειά μου, που για όποιο λάθος κάνει, λέει του κόσμου τις δικαιολογίες, κι όχι απλά το ''έκανα λάθος, συγγνώμη, δεν θα ξαναγίνει''.
Ε!... σας πληροφορώ, ότι εξακολουθεί να χωλαίνει στα ίδια πράγματα, και μετά από χρόνια να κάνει τα ίδια λάθη.
Εκεί όλοι φώναξαν, ότι κι εκείνοι, είχαν τέτοια άτομα στις δουλειές τους.
Περιττό να αναφέρω βέβαια, ότι δέχτηκα μια επίθεση σχολιασμού, για όλα μου τα χούγια, μια κι εγώ έκανα την ερώτηση. Άρχισαν όλοι να μου λένε, για το συνήθειο που έχω όταν οδηγώ, να εκνευρίζομαι και να σχολιάζω αρνητικά τους περισσότερους, πεζούς και οδηγούς. Χαρακτηριστικά ανέφερε μια φίλη μου, ένα απόγευμα που έβγαλα το κεφάλι από το παράθυρο και φώναξα στον μπροστινό,: ''παρ' τις ρόδες σου''. [όπως λέμε παρ'τα πόδια σου].
Βάλθηκα να τους εξηγώ ότι είμαι απόλυτα δικαιολογημένη που εκνευρίζομαι, γιατί ο καθένας οδηγεί σαν να είναι δικός του ο δρόμος, σαν να μην υπάρχουν λωρίδες, φανάρια, σήματα, και σαν να μην υπάρχουν άλλοι. Και οι πεζοί δε σέβονται ούτε διαβάσεις, ούτε φανάρια. Άσε πια τα μηχανάκια που προσωπικά τα θεωρώ άτιμα, που έχουν συνήθειο να οδηγούν στο αντίθετο ρεύμα, χωρίς κράνος και με ταχύτητα. Τα δε ταξί, οδηγούν στο μέσον των δύο λωρίδων, έτσι ώστε να τους είναι εύκολο να σταματήσουν για πελάτη και συγχρόνως να χωθούν όπου μπορούν. Και μια και είπα χωθούν, αυτή τη συνήθεια με το κινητό στο ένα αυτί, και να μπαίνεις σφήνα στους άλλους από δεξιά, εκτός λωρίδας την αντιπαθώ εξίσου.
Εκεί δεν μπόρεσε κανείς να μου πει τίποτα γιατί όλοι οι φίλοι μου ξέρουν ότι δεν μιλάω στο κινητό εν κινήσει. Αρχικά το είχα δοκιμάσει κι εγώ. Το βρήκα όμως άκρως επικίνδυνο και το έκοψα. Ακόμα πιστεύω ότι όπως φέρεσαι σαν πεζός ή σαν οδηγός, υποδηλώνει μια νοοτροπία που την έχεις και σε άλλους τομείς της ζωής σου.
Μετά αρχίσαμε να λέμε ότι τη σφαίρα, ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων δεν θα την ήθελε. Όλα αυτά τα άτομα που πλασάρουν ένα τύπο στους άλλους, τον τύπο του διανοούμενου, του ταλαντούχου, του κοινωνικού, του δίκαιου, του γνώστη όλων των θεμάτων, του ωραίου, του γκόμενου ή της γκόμενας, του προβληματισμένου, του αθλητικού, του δυναμικού με θέληση, λογικά δεν θα την ήθελαν τη σφαίρα. Με την προυπόθεση πάντα, ότι ξέρουν ότι πλασάρουν κάποιο τύπο, και ότι η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική.
Κάποιος αναρωτήθηκε εκείνη την ώρα, γιατί να πλασάρεις κάτι που δεν είσαι; Από κόμπλεξ, απάντησε κάποιος άλλος, κι από φοβερή συναισθηματική έλλειψη και ανασφάλεια. Εκτός από την περίπτωση, αυτή η συμπεριφορά να εξυπηρετεί κάποια σκοπιμότητα.
Αναφέρθηκε περίπτωση ατόμου, που επειδή έχει άκρατο εγωισμό που πρέπει να τον ''ταίζει'' συνεχώς, υποστηρίζει ότι είναι γνώστης των πάντων, ότι έχει φοβερή ικανότητα στην ψυχολογία, ότι όλοι στηρίζονται πάνω του, γιατί δεν μπορούν να σταθούν μόνοι τους, ότι έχει φοβερές ικανότητες και εξυπνάδα και με ότι καταπιαστεί το έχει φέρει εις πέρας. Τα χρόνια πέρασαν, ο κοινός μας γνωστός μεγάλωσε σε ηλικία, και έχει γίνει ένας δύστροπος ηλικιωμένος, που βλέπει εχθρούς παντού, στα παιδιά του, στη γυναίκα του, στα εγγόνια του, στον κόσμο. Γιατί ως γνωστόν, είπε κάποιος, σε μεγάλη ηλικία, οι μάσκες πέφτουν πλέον και όλα τα ελαττώματα και τα μείον που έκρυβε κάποιος, βγαίνουν στην επιφάνεια, και παίρνουν τη θέση τους στον θρόνο.
Άπειρες περιπτώσεις θα μπορούσαμε να αναφέρουμε από γνωστούς, από βιώματα, κι αν θέλαμε να σκάψουμε πιο βαθιά, από τους εαυτούς μας. Όμως όλοι καταλήξαμε σε ένα συμπέρασμα. Ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του κόσμου, θα περιγελούσε την σφαίρα, θα έλεγε ότι στον ίδιο δεν χρειάζεται, θα παραδεχόταν ότι χρειάζεται στους άλλους, και δεν θα την έπαιρνε.
Γιατί σε κάθε περίπτωση, πώς λέτε θα μπορούσε να αντέξει ο καθένας μας την άσχημη πλευρά του εαυτού του, όταν μια σφαίρα θα του την ''πέταγε'' κατά πρόσωπο;
Εκείνο το βράδυ, φύγαμε όλοι γελαστοί, αλλά αν κρίνω από τον εαυτό μου, λίγο προβληματισμένοι.
Η συζήτηση είχε ''ξύσει πληγές, και είχε ανοίξει κάποιες πόρτες''. Αλλά σίγουρα λίγο πριν πέσουμε στο κρεβάτι είχαμε λίγο ή πολύ καταλήξει σίγουρα όλοι, στο ίδιο συμπέρασμα:
Σε αυτό τον κόσμο, ηθελημένα ή όχι, ο καθένας προτιμά να ζει στις αυταπάτες του, γιατί τον βολεύει, ή γιατί τόσο αντέχει!!
